فارکس يا معاملات ارز خارجي يکي از بازارهاي جهاني است که داراي بالاترين سطح نقدينگي است. اين بازار به صورت جهاني وجود دارد و امکان مبادله ارز کشورهاي مختلف را براي سرمايه گذاران فراهم ميکند. فارکس داراي مزايا و معايبي است که اگر شخص سرمايه گذار با آگاهي لازم در اين بازار حضور يابد ميتواند به اهداف اقتصادي خود دست يابد.
فارکس يا در اصطلاح “معاملات خارجي” (Foreign Exchange) تبديل ارز يک کشور به ارز ديگر کشورها است. در يک اقتصاد آزاد، ارز در يک کشور مطابق با قوانين عرضه و تقاضا ارزيابي و ارزشگذاري ميشود. به عبارت ديگر، ارزش ارز را مي توان به ارز کشور ديگري، مانند دلار آمريکا، يا حتي به سبدهاي ارزي متصل کرد. همچنين ارزش پول کشور نيز ممکن است توسط دولت آن کشور تنظيم شود.با اين حال، اکثر کشورها ارز يا پول خود را به صورت آزاد در برابر کشورهاي ديگر شناور ميسازند، که آنها را در نوسانات دائمي بازار ثابت نگه ميدارد.
ارزش هر نوع ارز خاص توسط نيروهاي بازاري بر اساس تجارت، سرمايه گذاري، گردشگري و ريسک جغرافيايي-سياسي تعيين ميشود. براي مثال، هر بار که توريستها از يک کشور بازديد ميکنند، براي خريد کالا و خدمات مختلف بايد از پول و ارز کشور ميزبان استفاده کنند. بنابراين، توريست بايد ارز کشور خود را با پول محلي کشور ميزبان مبادله کند. تبادل ارز (فارکس) از اين نوع، يکي از عوامل تقاضا براي يک ارز خاص است.
يکي ديگر از عوامل مهم تقاضا هنگامي اتفاق مي افتد که يک شرکت خارجي به دنبال ايجاد کسب و کار با شرکتي ديگر در يک کشور خاص است. معمولا، شرکت خارجي بايد پول را به صورت پول محلي شرکت ميزبان پرداخت کند. به اين ترتيب ممکن است سرمايه گذار از يک کشور براي سرمايه گذاري در کشوري ديگر، ترغيب شود و سرمايه گذاري نيز بايد به پول محلي صورت گيرد. تمام اين خواستهها، نيازمند ارز خارجي هستند و در ابعاد گسترده و حجم وسيع به بازارهاي تبادل ارز خارجي کمک ميکنند.
تبادل ارز بين المللي يا خارجي يا همان فارکس، بين بانکها صورت مي گيرد و تمام معاملات تحت نظر بانک مرکزي براي حل و فصل بين المللي (BIS) قرار ميگيرند.
فارکس در معناي ساده تر و راحتتر يعني تبديل يک ارز به ارز ديگر،که ممکن است براي موارد مختلفي همچون خدمات شرکتي، خريد و فروش اجناس و کالا، خدمات دولت، هزينهي سفر و صنعت توريست و سرمايه گذاري افراد در يک کشور مورد استفاده قرار بگيرد.
در بازار فارکس يا بازار معاملات ارز جهاني، ارزهاي گوناگوني مانند يورو، دلار، پوند، ين، روبل و… توسط ارگانهاي مختلف مانند موسسات مالي، شرکتها، بيمهها، شرکتهاي صادرات و واردات و …. تحت معامله و داد و ستد قرار ميگيرد. اين معامله ميتواند در بازار فارکس شامل خريد ارز يک کشور و فروش ارز کشوري ديگر باشد. بازار فارکس به طور مشخص داراي مکان قابل لمس و فيزکي نيست و تمام معاملات از طريق درگاههاي الکترونيکي قابل انجام است. البته اين بازار گستره و بزرگ داراي مراکز اصلي در لندن، نيويورک و توکيو ژاپن است.
در بازار فارکس يا همان تبادل ارز خارجي، گروهاي مختلف سرمايه گذار با اهداف مختلف حضور دارند و مانند بازار بورس با استفاده از تحليلهاي مختلف تکنيکال، بنيادي، روانشناسي بازار و … به انجام معاملات ارزي ميپردازند. عوامل مختلفي بر ارزش ارز يک کشور و بازار فارکس تاثير گذار است، اقتصاد کشور، سياستهاي ارزي کشورها، رشد و سقوط نرخ ارز، تورم، سياستهاي رهبران کشور و بسياري از موارد ديگر در بازار فارکس موثر است و سرمايه گذاران بايد با تحليل جوانب مختلف در اين نوع بازار شرکت کرده تا به اهداف مورد نظر خود دست يابند.
بازار معاملات ارزي همچون ساير سرمايه گذاريها داراي ريسکها و خطراتي است. اما بازار فارکس با ثبت قراردادهاي معين اين ريسکها را کاهش ميدهد. نوسانات ارزش پول کشورها يکي از مشکلاتي است که سرمايه گذاران را با مشکل مواجه ميکند. اما در معاملات فارکس با توجه به سياستهاي در نظر گرفته براي آن سرمايه گذاران ميتوانند تا حدود زيادي اين مشکلات را به صورت آگاهانه در تحليلهاي خود لحاظ کرده و از نوسانات بازار حداکثر بهره را ببرند.
فارکس داراي دو مشخصه اساسي است که در صورت آگاهي از اين نوع معاملات و اين بازار ميتوان بيشترين استفاده را از آن برد.
1- بهره بردن از تغييرات و نوسانات ارزش ارزهاي خارجي
2- بهره بردن از ما به التفاوت نرخ بهرهي دو ارز خاص
هريک از اين حالات ممکن است در صورت عدم آگاهي منجر به بهره نبردن از آن شود.
يکي از اصلي ترين مشکلات در تبادلها و معاملات فارکس کافي نبودن نظارت معاملات بين بانکي است. به عبارتي گاهي ممکن است دخالتها و اعمال نظرهايي توسط برخي از نهادها در اين نوع بازار به وجود آيد و شفافيت آن را با ابهام مواجه کند. البته اين مسئله قطعي نيست و تنها به عنوان يکي از خطرات يا ريسکهاي اين بازار بيان ميشود.
يکي ديگر از خطرات موجود، رسيکهاي داخلي درون بانکها است که براي حفاظت در برابر اين مشکلات همواره بايد قوانين سفت و سخت اعمال شود و حسابرسيها به طور شفاف صورت گيرد و ارائه شود. همچنين حمايت از بانکها بايد همواره صورت گيرد تا از اين نوع مخاطرات دور بمانند.
امروزه با وجود شبکههاي الکترونيکي معاملات به صورت شفاف صورت ميگيرد و اين امر خود باعث کاهش مخاطرات بازار فارکس شده است، زير در اين نوع بازار سرمايه گذار خرد و کلان با قوانين مساوي و برابر در اين بازار فعاليت ميکنند. در بازار فارکس نيز مانند بازار بورس گارگزاريهاي فارکس وجود دارند که بايد همواره اين کارگزاريها توسط بانکهاي فارکس مورد تاييد قرار گيرند تا از بروز مشکل براي مشتريان جلوگيري شود. به عنوان مثال ممکن است در يک کارگزاري معاملات مورد تقاضاي مشتري در زمان مشخص صورت نگيرد و منجر به ضرر براي او شود به همين دليل برخي معامله مستقيم با بانکهاي فارکس را ترجيح داده و آن را روشي مطمئن در اين بازار ميدانند.
بازار معاملات ارز خارجي يا فارکس نيز همچون ساير سرمايه گذاريها داراي معايب و مزايايي است که در اينجا به برخي از آنها اشاره شده است.فارکس با ارزهاي عمده دنيا کار ميکند و معاملات ارزي در اين بازار توسط شبکههاي الکترونيکي در زمان کوتاهي در حد ثانيه انجام ميشود به راحتي با خريد و فروش ارز ميتوان به اين بازار ورود کرد و يا از آن خارج شد.
ورودي به بازار فارکس مانند بازار بورس با سرمايه اندک نيز امکان پذير است و اشخاص به آگاهي بالا و تحليلگران زبده معمولا در اين بازار موفق ميشوند. اين بازار نقدشوندگي ساده و با حجم زيادي دارد.
با توجه به جهاني بودن بازار فارکس، امکان معامله و داد و ستد در اين بازار در تمامي ساعات شبانه روز امکان پذير است. به عبارتي در 5 روز از هفته ( در کشور ما از دوشنبه تا جمعه) در تمام ساعات شبانه روز اين بازار امکان خريد و فروش را فراهم ميکند. به جز تعطيلات سال نو.
بازار فارکس نيز مانند بسياري از بازارهاي سرمايه گذاري داراي جنبههاي منفي است که در مطالب گذشته به برخي از آنها اشاره شده است ولي يکي از عمده ترين آنها نوسانات ارزي است که برخي افراد که در ردههاي بالا در يک نظام حضور دارند و يا به آنها متصل هستند اطلاعاتي را داشته باشند که به راحتي با تحليل به دست نيايد و اين گونه شود که برخي از افراد با اين روش به سودهاي کلان برسند و موجب ضرر و زيان برخي ديگر از افراد شوند. ولي به طور کل اين بازار تا حد امکان شفاف تنظيم شده است که افراد بتوانند از آن آگاهي لازم را داشته و به اهداف اقتصادي خود دست يابند.
بسياري از درگاههاي اينترنتي معتبر اطلاعات فارکس را در اختيار مشتريان و سرمايه گذاران قرار ميدهند که برخي از آنها عبارتند از: forexfactory.com و fxstreet.com و در منابع مختلف کارشناسان آگاه در مورد اين بازار اظهار نظر کرده و نظرات کارشناسي خود را در اختيار افراد مختلف قرار ميدهند. فارکس بزرگترين بازار جهان از نظر ارزش کل نقدي معامله شده است و هر فرد، شرکت يا کشور ممکن است در اين بازار شرکت کند.
در ادامه به تفاوت بين بازار فارکس و ديگر بازارها اشاره اجمالي شده است:
– قوانين کمتر: اين به اين معني است که سرمايه گذاران در استانداردها يا مقررات سختگيرانه مانند سهام در بازار سهام، معاملات آتي يا … گرفتار نميشوند. هيچ مرکز پاکسازي و هيچ نهاد مرکزي وجود ندارد که بر بازار فارکس نظارت کند.
– هزينه ها و کميسيون ها: از آنجا که معاملات توسط تبادلات سنتي انجام نميشود، هزينه ها يا کميسيون هاي مشابهي را که در بازار ديگري وجود دارند، در اين بازار پيدا نميکنيد.
– دسترسي کامل: تجارت و معامله براي شما هيچ محدوديتي از نظر زماني براي شما ندارد. از آنجا که بازار 24 ساعته در روز باز است، شما مي توانيد در هر زماني از روز تجارت کنيد.
– سهولت: از آنجا که اين يک بازار جاري و شناور است، هر زمان که بخواهيد مي توانيد وارد يا خارج شويد و مي توانيد به همان اندازه که مي توانيد در آن هزينه کنيد.
حتما قبل از ورود به بازار فارکس با متخصصان و کارشناسان اين زمينه بايد م کنيد تا دچار ضرر و آسيب در اين بازار نشويد. حتما از پول غير ضروري خود در اين بازار معاملات را آغاز کنيد و تا زمان کسب تجربه براي ورود سرمايههاي کلان به اين بازار با احتياط عمل کنيد.
منبع : مجيک نيوز
درباره این سایت